Wyzwania w metatezie olefin: przeszłość, teraźniejszość i przyszłość

09 07 2025
Kategoria: Research highlights, Strona główna
Metateza olefin stała się kamieniem węgielnym nowoczesnej chemii syntetycznej, umożliwiając różnorodne zastosowania w syntezie organicznej, nauce o polimerach i procesach przemysłowych. Pomimo jej ogromnego, transformacyjnego wpływu, przed tą techniką nadal stoją poważne wyzwania, takie jak stabilność katalizatora, tolerancja grupy funkcyjnej, selektywność i skalowalność. Katalizatory oparte na rutenie dominują w tej dziedzinie, ale ich wrażliwość na tlen, wilgoć i trudne warunki ogranicza możliwości zastosowania przemysłowego. Niekompatybilność grup funkcyjnych i trudność w osiągnięciu precyzyjnej selektywności produktu dodatkowo utrudniają jego wszechstronność, szczególnie w metatezie krzyżowej i metatezie z zamknięciem pierścienia. Postępy w recyklingu katalizatorów, praktyki zielonej chemii i alternatywne systemy wykorzystujące metale ziem rzadkich, takie jak żelazo, są obiecujące, ale pozostają słabo rozwinięte. Rozwiązanie tych kwestii poprzez katalizę predykcyjną, projektowanie nowych ligandów i sztuczną inteligencję ma szanse zwiększyć trwałość i wydajność metatezy, umacniając jej rolę jako kluczowej reakcji w przyszłej syntezie chemicznej.
Laboratorium Symulacji Systemów Chemicznych i Biologicznych prof. Bartosza Trzaskowskiego jest bardzo aktywne w badaniach nad metatezą olefin, projektując nowe katalizatory o coraz lepszych właściwościach i badając mechanizmy ścieżek reakcji. Ostatnią pracę na ten temat, która jest przeglądem najnowszych osiągnięć w tej bardzo ważnej dziedzinie, opublikowano właśnie w czasopismie Coordination Chemistry Reviews, a jednym ze współautorów tej publikacji jest Juan Pablo Martinez Lopez, członek Laboratorium Symulacji Systemów Chemicznych i Biologicznych.